مسئولان جهاد کشاورزی گلستان خشکهکاری را به عنوان یکی از راههای صرفهجویی آب در مزارع برنج به کشاورزان پیشنهاد دادهاند.
به گزارش مرکز اطلاعرسانی و خبری روستا و عشایر ایران، کارشناسان و محققان حوزه زراعت گلستان معتقدند که خشکه کاری و کشت به شیوه بذرپاشی (مانند غلات) کاهش مصرف آب را به دنبال دارد و میبایست توسعه و تعمیم یابد.
*** در شیوه خشکهکاری بذر شالی در زمین اصلی که شخم زده شده همچون بذر دیگر محصولات پاشیده و کشت میشود
کاهش نزولات جوی و آسیبهای خشکسالی در گلستان باعث توجه کارشناسان کشاورزی استان به این روش شده تا استان همچون دیگر مناطق شمال کشور از کشت شالی و مزایای اقتصادی آن بهرهمند باشد.
شیوه کشت کنونی شالی در مناطق مختلف کشور و از جمله گلستان به روش سنتی – غرقابی زمین بوده که مصرف آب با استفاده از این شیوه خارج از توان منابع آبی و سفرههای زیرزمینی است.
کارشناسان حوزه آب و کشاورزی گلستان معتقدند:
کشت برنج به روش سنتی در واحد سطح بین ۱۲ تا ۱۵ هزار مترمکعب و در برخی از مناطق استان تا ۱۸ هزار متر مکعب آب نیاز دارد.
در روش سنتی ابتدا بذر شالی در خزانه کشت و بعد از حدود یک ماه در زمین غرقابی نشاء میشود اما در شیوه خشکهکاری بذر شالی در زمین اصلی که شخم زده شده همچون بذر دیگر محصولات پاشیده و کشت میشود.
در این پیوند کارشناس زراعت استان گلستان گفت:
کشت مستقیم برنج به روش خشکهکاری به دلیل نیاز کم به آبیاری راهکاری موثر در مقابله با خشکسالی است.
سهراب سهرابی افزود:
در سال های اخیر طرحهای تحقیقاتی و به تبع آن تحقیقی ترویجی متنوعی در خصوص خشکه کاری در استانهای خوزستان، مازندران و زنجان اجرا شده که مورد استقبال کشاورزان آن مناطق قرار گرفت.
*** مزایای روش خشکهکاری
به گفته وی در روش خشکهکاری علاوه بر نیاز کم به آبیاری؛ کاهش آلودگی خاک و آب، بهبود تهویه زمین و اقلیم مزرعه، کم شدن آفت و ارتقای درآمد اقتصادی را به دنبال دارد ضمن اینکه کیفیت محصول با نمونه غرقابی تفاوت چندانی ندارد.
کاسته شدن از زحمت کشاورز نسبت به روش تهیه خزانه، کاهش ۴۰ درصدی هزینهها، یکنواختی در سبز شدن مزرعه، امکان استفاده از ماشینآلات کشاورزی در کاشت و برداشت، جلوگیری از هدر رفت کود مصرفی و افزایش اکسیژن خاک، کاهش ترکیبات سمی و آفات، کاهش نیاز به انرژی و اجرای آسان مدیریت مزرعه، استفاده بهتر از نهادهها به دلیل عمق کشت مناسب و تراکم یکنواخت و کاهش ۵۰ درصدی میزان مصرف بذر در واحد سطح از دیگر مزایای استفاده از روش خشکهکاری برنج است.
اگرچه کشت اصلی کشاورزان گلستان غلات و بویژه گندم است اما درآمد بالاتر محصول شالی و مقرون به صرفه بودن آن و قیمت مناسب برنج در بازار باعث استقبال از شالیکاری به رغم محدودیت منابع آبی شده است.
گفته میشود سال زراعی گذشته کشاورزان گلستان ۸۰ هزار هکتار شالی به روش سنتی کشت کردند این در حالی بود که کشت نسق آن (مجاز) ۱۰ تا ۱۵ هزار هکتار توسط سازمان جهادکشاورزی استان اعلام شده بود.
با توجه به مشکل تامین آب مورد نیاز بخش کشاورزی و با وجود اصرار بر کشت غلات و دانههای روغنی در گلستان، اما تفاوت درآمدی این محصولات با برنج باعث میشود که استقبال از شالیکاری گسترده و بیشتر باشد؛ یک شالیکار با وجود کشت ارقام کم محصول در هر هکتار حدود ۲۰۰ میلیون ریال درآمد دارد درحالی که درآمد گندمکار به یک سوم این رقم نیز نمیرسد.
*** به طور میانگین مصرف آب برای کشت برنج به روش سنتی در واحد سطح بین ۱۲ تا ۱۵ هزار مترمکعب است
اما دستاندرکاران حوزه آب گلستان در تایید مقرون به صرفه نبودن شالیکاری معتقدند که به طور میانگین مصرف آب برای کشت برنج به روش سنتی در واحد سطح بین ۱۲ تا ۱۵ هزار مترمکعب بوده که این میزان در مواردی با توجه به گرمای هوا و تبخیر زیاد تا ۱۸ هزارمترمکعب نیز میرسد که این مصرف بالا با توجه به کاهش نزولات جوی و کاهش سفرههای زیرزمینی چالشبرانگیز و بحرانزا است.
هر چند برای کشاورز آب از اهمیت کمتری برخوردار است و بیشتر به افزایش تولید و درآمد توجه دارد.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای گلستان در این باره گفت:
این استان به دلیل خشکسالی ۱۰ سال اخیر دچار تنش آبی بوده و باید در کشت محصولات زراعی پرآب بویژه شالی به روش سنتی تجدید نظر شود.
علی نظری افزود:
برای استمرار فعالیت کشاورزی در گلستان نیاز به سرمایه گذاری در کشت محصولات کم آب طلب است و خشکه کاری شالی یکی از راهکارهای مدیریت مصرف به شمار میرود.
به گفته وی؛ اکنون وجود ۱۶ هزار حلقه چاه آب غیرمجاز، برداشت زیاد از سفرههای زیرزمینی، کاهش روان آب رودخانههای اصلی استان شامل اترک، گرگان رود و قره سو از جمله مشکلات بوده که وضعیت نگرانکننده آب گلستان را نشان میدهد.
*** مسئولان جهاد کشاورزی گلستان خشکه کاری شالی را پیشنهاد دادهاند
مسئولان جهاد کشاورزی گلستان نیز برای حمایت از افزایش درآمد کشاورزان و ضرورت استفاده بهینه از آب؛ خشکه کاری شالی را پیشنهاد داده و معتقدند استقبال از این روش میتواند راهی برای خروج استان از ممنوعیت کشت شالی و مشارکت در خودکفایی کشور باشد.
رییس سازمان جهاد کشاورزی گلستان هم گفت:
در روش خشکه کاری همانند محصول گندم بذر برنج پس از شخم و دیسک در زمین کاشته میشود و میزان مصرف آب از ۱۵ تا ۱۸ هزار متر مکعب به ۵ تا هشت هزار متر مکعب کاهش مییابد.
مختار مهاجر افزود:
پارسال برای کشت شالی در ۸۰ هزار هکتار زمین یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون متر مکعب آب مصرف شد که معادل ذخیره یکسال آبهای زیرزمینی استان گلستان است.
به گفته وی؛ در گلستان فقط صاحبان حدود ۱۲ هزار هکتار زمینهای حاشیه رودخانهها مجوز شالیکاری دارند و کشت این محصول در اراضی دیگر ممنوع است.
وی افزود:
با این وجود کشاورزان گلستان به بهانه پایین بودن قیمت دیگر محصولات از شالیکاری استقبال میکنند.
*** استقبال کشاورزان گلستانی از روش خشکه کاری
مهاجر اضافه کرد:
امسال صاحبان ۵۰۰ هکتار از مزارع گلستان از کشت شالی به روش خشکه کاری استقبال کردهاند.
افزایش جمعیت و بالارفتن میزان مصرف آب، کاهش منابع تجدیدپذیر، اضافه برداشت از چاههای مجاز و غیر مجاز، تغییر اقلیم و افزایش دما در سالهای اخیر موجب ایجاد چالش آب در استان گلستان شده است که میطلبد توجه و اقدام توسط دستگاهها و کشاورزان برای مدیریت منابع آب و کشت محصولات کم آب طلب جدی گرفته شود.
طبق آمار اداره کل امور اراضی گلستان این استان دارای ۶۲۰ هزار هکتار زمین کشاورزی بوده که یک سوم از جمعیت یک میلیون و ۸۶۹ هزار نفری آن در بخش تولید سالانه بیش از ۹۲ نوع گیاه زراعی و باغی تولید میکنند.
به گزارش خبرگزاری روستا، گلستان به عنوان استانی کشاورزی محور سه اقلیم خشک و نیمهخشک در شمال با ۲۵۰ میلی متر بارش، اقلیم خزری در میانه با ۶۰۰ و کوهستانی در جنوب با ۳۰۰ میلی متر بارندگی دارد.
انتهای پیام///
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.