طبق اعلام مسئولان متولی حوزه آب هرمزگان، هم‌اکنون وضعیت منابع آبی این استان به مرز هشدار رسیده است.
به گزارش مرکز اطلاع‌رسانی و خبری روستا و عشایر ایران، امروز نوای کم آبی و بی آبی از جای جای سرزمین پهناور هرمزگان، سرزمین همسایه خلیج فارس به گوش می‌رسد و زمین تشنه، قصه پرغصه بی آبی را روایت می‌کند. قصه پرغصه‌ای که خشکسالی تنها نقش آفرین آن نبوده و مسئولان و مردم هم نقش مهمی در شکل گیری آن داشته‌اند. بی برنامگی مسئولان در استفاده از منابع آبی و برداشت بیش از حد از دشت‌های استان و مصرف بی‌رویه آب از سوی مردم، جلوه‌گری بی‌آبی را دو چندان کرده است.
*** وضعیت دشت‌های هرمزگان
مصرف بی‌رویه، ذخایر زیرزمینی را نابود کرده و وضعیت دشت‌های هرمزگان را به مرحله بحران رسانده است. دشت‌های هرمزگان در حسرت آب نفس می‌کشند و دیگر جانی برایشان باقی نمانده تا آدمیان شیره آن را بهره گیرند. از ۷۴ دشت موجود در هرمزگان تمامی آنها دارای بیلان منفی هستند و ۳۸ دشت ممنوعه بوده و باقی دشت‌ها نیز شور است. تنها برای مهار یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون مترمکعب روان آب در هرمزگان برنامه‌ریزی شده و یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون مترمکعب نیز هدر می‌رود که در شرایط بحران کم آبی حاکم بر این استان، این هدر رفت را باید یک فاجعه بزرگ دانست.
طبق اعلام کارشناسان حوزه آب هرمزگان، شاخص‌های بحران آب در این استان به مراتب نامطلوب‌تر از متوسط شاخص کشوری است. بر اساس آمارها ۲ درصد از جمعیت کشور در هرمزگان ساکن هستند در حالی که سهم آنها از منابع تجدید پذیر کمتر از یک و نیم درصد است. بیش از ۱۸ سال خشکسالی و کمآبی در هرمزگان موجب خشک شدن ۳۶۵ حلقه چاه آب آشامیدنی، ۱۸ دهنه چشمه و قنات، ۱۰۰ حلقه چاه و کاهش آب ۱۳۵ حلقه چاه بین ۳۰ تا ۷۰ درصد شده است.
*** کمبود منابع آبی در هرمزگان
تداوم خشکسالی و کاهش نزولات جوی موجب شده این استان در طول شبانه روز با ۹۰۰ لیتر بر ثانیه کمبود آب مواجه شود. در حال حاضر میزان تولید آب در استان هرمزگان برابر با ۳ هزار و ۶۰۰ لیتر بر ثانیه در شبانه روز است اما نیاز آبی این استان برابر با ۴ هزار و ۵۰۰ لیتر بر ثانیه در این بازه زمانی است.
مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب شهری هرمزگان در نخستین نشست شورای اداری این استان در سال ۹۷ گفت: کاهش بارندگی، کاهش روان آب‌ها و هم چنین تداوم کمبود منابع آبی، وضعیت آبی این استان را به مرز هشدار رسانده است. امین قصمی بیان داشت: در سال زراعی ۹۷ – ۹۶ ، ۷۹ درصد کاهش بارندگی در هرمزگان داشتیم که تمامی منابع آبی این استان به‌ویژه سدهای اصلی را تحت تاثیر قرار داده است.
*** میزان ذخیره آب در هرمزگان مناسب نیست
وی بیان داشت: میزان بارندگی در سدهای استقلال، شمیل و نیان در سال گذشته صفر بوده و حجم مفید در مخازن این سدها به ۲۰ میلیون متر مکعب رسیده است. مدیر عامل آب و فاضلاب شهری هرمزگان اظهار کرد: سال ۹۷ سال طاقت فرسایی در سطح استان شاهد هستیم و تابستان امسال بزرگترین دغدغه، تامین آب است. قصمی گفت: در شرایط حاضر چاره‌ای جز جیره بندی آب نداریم اما ابتدا سعی داریم با اصلاح الگوی مصرف شرایط را بهبود بخشیم که نیازی به جیره‌بندی نباشد.
مدیرعامل آبفا هرمزگان تصریح کرد: میزان ذخیره آب در هرمزگان مناسب نیست و در این شرایط همه باید خود را مالک آب بدانیم و در صرفه‌جویی و مصرف بهینه این سرمایه حیاتی تلاش کنیم. وی با اشاره به تلاش‌های شرکت آبفا هرمزگان برای کاهش هر چه بیشتر مشکلات ناشی از کمآبی، بیان داشت: این شرکت اقدام به اجرای طرح‌های موثر و ماندگاری از جمله حفر چاه، احداث آب شیرین کن و اجرای خط انتقال و اصلاح شبکه‌های فرسوده کرده است.
*** سهم منابع آبی استان از چاه‌ها و سدها
قصمی خاطرنشان کرد: در حال حاضر ۲۰ پروژه نمک‌زدایی (آبشیرین کن) در سطح استان داریم که ۱۶ پروژه در حال بهره‌برداری و ۴ پروژه نیز در حال ساخت و اخذ مجوز است. به گفته وی، سهم منابع آبی استان از چاه‌ها و سدها، ۷۱ درصد و آبشیرین کن‌ها ۲۹ درصد است که پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۹۹، سهم منابع آبی از آبشیرین کن‌ها به ۶۶ درصد افزایش و در بخش چاه و سد به ۳۴ درصد کاهش یابد.
یکی از مهم‌ترین منابع آبی هرمزگان سد استقلال میناب است که این روزها حال و روز چندان خوشی ندارد؛ این سد بیش از ۴۰ سال پیش با هدف آبرسانی به شهر میناب و بندرعباس احداث شد ولی پس از دو دهه کم بارشی و خشکسالی، در سال‌های اخیر با بحران کم آبی مواجه شد. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان با اشاره به وضعیت ناخوشایند سدها و دشت‌های استان، گفت: ذخیره سد استقلال میناب تنها تا ابتدای تیرماه جوابگوی تامین آب آشامیدنی شهرهای بندرعباس و بندرخمیر است.
*** بحران کمآبی در استان بسیار جدی است
هوشنگ ملایی با بیان اینکه ظرفیت این سد ۲۵۰ میلیون متر مکعب است، اظهار کرد: اکنون حجم مفید سد استقلال میناب تنها ۱۰ میلیون متر مکعب است.
وی تصریح کرد: دشت‌های استان متاثر از تداوم دوره خشکسالی حاکم بر هرمزگان در وضعیت ممنوعه و ممنوعه بحرانی قرار دارند. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان گفت: به دلیل برداشت‌های بی‌رویه در گذشته، در حال حاضر سالیانه افزون بر ۲۱۰ میلیون مترمکعب کسری در منابع آب زیرزمینی داریم و با توجه به برداشت‌های فعلی صدمات جبران ناپذیری به مخازن و منابع آب زیرزمینی وارد می‌شود.
استاندار هرمزگان با بیان اینکه طبق آمارهای اعلام شده، میزان بارندگی در استان در سال گذشته ۹۰ درصد کمتر از میانگین بلندمدت استان بوده، گفت: در شرایط فعلی بحران کمآبی در استان بسیار جدی است. فریدون همتی در نخستین نشست شورای حفاظت از منابع آب هرمزگان در سال‌جاری اظهار داشت: در حال حاضر میزان ذخیره سدها و منابع آب استان بسیار کم بوده و برای گذر از بحران کمآبی باید مقوله صرفه‌جویی از سوی مردم و سازمان‌ها جدی گرفته شود.
*** کاهش منابع آبی در سال‌های اخیر
وی با اشاره به تلاش‌های در دست انجام و اجرای طرح‌های مختلف به منظور گذر از بحران کمآبی در استان، افزود: تلاش می‌شود تا آب شیرین کن‌های در دست ساخت در استان هر چه زودتر به بهره‌برداری برسد تا بخشی از کمبود‌ها جبران شود. استاندار هرمزگان اظهار کرد: رسانه‌ها و صداوسیما باید با اطلاع‌رسانی در خصوص بحران کمآبی در استان به کاهش مصرف آب کمک کنند و آموزش و پرورش نیز باید به شکل جدی در زمینه مصرف آب فرهنگ‌سازی کند. با توجه به شرایط اقلیمی استان و کاهش منابع آبی در سال‌های اخیر، مصرف بهینه آب و رعایت الگوی مصرف از سوی مردم هرمزگان یک ضرورت است.
*** راهکارهای مطرح در حوزه زیست محیطی
از طرفی نباید فراموش کرد که امروزه، چندین کشور که در دهه‌‌های گذشته به مرز هشدار کمآبی نزدیک شده بودند، با استفاده از دانش، مدیریت بهینه و کارآمد و پیاده سازی الگوهای اساسی موفق به دور شدن از مرزهای هشدار کم آبی شده‌‌اند. بنابراین می‌‌توان با تکیه به دانش روز دنیا و با الگوگیری از راهکارهای مطرح در حوزه زیست محیطی و همچنین باز تعریف اساسی الگوهای مصرف به‌ویژه در حوزه کشاورزی که نیازمند تحولات بنیادین در روش‌‌های کشت و آبیاری است، یک بار دیگر فلات ایران و به‌ویژه استان‌‌های جنوبی که میانگین بارش در آنها بسیار کم است را از بحران‌‌های جدی تر نجات داد.
تکیه مطلق بر آب شیرین کن‌ها به منظور گذر از بحران کمآبی، که در دهه اخیر در سواحل جنوبی کشور باب شده ، می‌تواند در دراز مدت علاوه بر هدر رفت بالای انرژی، پدیده‌های مخرب دیگری را متوجه محیط زیست کند.
به گزارش خبرگزاری روستا، از همین رو در مسیر کاهش تبعات ناشی از کمآبی و خشکسالی همانطور که گفته شد، نمی‌توان تنها و تنها به یک تکنولوژی خاص تکیه داد، بلکه باید چرخه برداشت تا مصرف که شامل بهره‌‌برداران، مدیران و سیاست‌‌گذاران می‌شود را مجدد باز تعریف کرد.
انتهای پیام///
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.